Rechtsbijstand binnen Europese gerechtelijke procedures

Rechtsbijstand binnen Europese gerechtelijke proced

Een rechtsprocedure ?! Wie gaat dat betalen ? Moet IK dat betalen ? ? ?
In onze nederlandse verzorgingsstaat waar alle risico's worden verzekerd, afgekocht of omgeslagen en betaald door ons allen als samenleving, wordt vreemd aangekeken tegen het persoonlijk moeten betalen van gerechts- en advocaatkosten. Pro-deo advocaten en kostenloos procederen zijn nu eenmaal ingeburgerde begrippen in Nederland en België.

Hoe zit dan dan binnen Europa en in die situaties waar de procedure een 'grensoverschrijvend' karakter heeft? In Spanje genaamd 'Justicia gratuita en litígios transfronterizos'.

Verrassend genoeg voorziet de Spaanse Grondwet en wel bij Ley 1/1996, de 10 de enero over een redelijk goed functionerend systeem van toekenning tot rechtsbijstand aan hen die niet over voldoende middelen beschikken om dit zelf te betalen.

U begrijpt het al; het draait 'm dus om de invulling van het begrip 'al dan niet beschikken over voldoende middelen.' Dit bewezen door de opgave van AL uw bezittingen en inkomsten, én die van het gezinsverband waarin u leeft.

In 2003 kwam de Raad met de EU - Directive 2003/8/CE uitgewerkt door Commissiebesluit 2005/630/CE tot verbetering van de toegang tot de rechter bij grensoverschrijdende burgerlijke geschillen, door het creëren van gemeenschappelijke minimumvoorschriften betreffende rechtsbijstand bij die geschillen en het vergemakkelijken en versnellen van de verzoekschriften op grond van uniforme modelformulieren.

Deze richtlijn is niet van toepassing in Denemarken.

Vereiste is dat men een burger/ingezetene is van de Europese Unie, danwel de nationaliteit heeft van een derde land en zich regulier in het land bevindt. Iemand is 'resident' in de andere EU-Lidstaat wanneer deze status door de betreffende Lidstaat van de gewoonlijke woonplaats aan de betrokken persoon werd toegekend.

Wat doorgaans plaats vindt wanneer er binnen in ieder geval één van de EU-lidstaten sociale premies worden betaald en belasting wordt afgedragen.

Rechtsbijstand omvat het recht te worden bijgestaan door een advocaat en procureur, of een ander die u in rechte kan vertegenwoordigen of vertaler en de vrijstelling van gerechtskosten, danwel dat deze kosten voor rekening van de betreffende Staat komen.

Onder omstandigheden is de bijstand mogelijk in bepaalde strafrechtelijke procedures en in situaties van mishandeling (violencia doméstica) terrorisme of politiek vluchtelingschap enprocedures betrekking hebbende op de al dan niet toekenning van de verblijfsvergunning.

Daar in Spanje elke ComunidadAutónoma zelfstandig justitie en rechtsbijstand administreert en sommige rechtsprocedures niet alleen in meerdere EU-lidstaten maar óók in verschillende Comunidades Autónoms spelen, dient u het verzoek ertoe in te dienen bij de Beoordelingscommissie van uw woonplaats.

Om te weten waar die Commissie zit en hoe de indiening plaats vindt het Spaanse Ministerie van Justitie de kwestie gemakkelijk gemaakt door een website: www.justiciagratuita.es Op deze site - door het klikken van de muis - vindt u alles over wie, hoe en onder welke omstandigheden, waarvoor in aanmerking komt.

Door middel van een simulator wordt u voorgerekend of u economisch in aanmerking komt. Het verzoek kan zelfs 'online' worden ingediend, maar dan dient uw wél over een digitale certificatie van uw identiteit te beschikken.

Wanneer u meent in aanmerking te komen benadert u dan de Orde van Advocaten in het district van uw woonplaats.

Uw verzoek - veelal onder voorlopige toekenning van een advocaat en procureur - zal van daar uit worden door geleid naar de Orde van Gerechtsprocureurs en de Comisión de Asistencia Jurídica Gratuita, die de definitieve beslissing neemt, metmogelijkheid tot hoger beroep.

Helaas schort de niet-toekenning van bijstand de gerechtsprocedure waarin deze bedoeld was niet op. Maar onder omstandigheden kan de rechter beslissen om deze procedure op te schorten, ter bescherming van uw fundamentele rechten.

© Mevr. mr. drª Marian Aletta Does - 13-01-10

Deze is uitsluitend als algemeen informatief bedoeld. Aan de juridische inhoud ervan kunnen geen enkele rechten worden ontleent. Wij adviseren u immer en altijd een deskundige te raadplegen omtrent uw persoonlijke rechtsituatie, daar elke rechtspositie anders is; en uw situatie wellicht de uitzondering op de rechtsregel vormt. (general and overall disclaimer)