Een testament naar nederlands IPR is geldig indien het in overeenstemming is met het recht:
- van de Staat van de plaats waar de erflater (plaatselijke vorm (de huls) van het instrument) zijn
testament heeft gemaakt, of
- van een nationaliteit die de erflater bezit, hetzij op het ogenblik dat hij zijn testament maakt,
hetzij op het ogenblik van zijn overlijden, of
- van een plaats waar de erflater zijn woonplaats had, hetzij op het ogenblik dat hij zijn testament maakt, hetzij op het ogenblik van zijn overlijden, of
- van de plaats waar de erflater zijn gewone verblijfplaats had, hetzij op het ogenblik dat hij zijn testament maakt, hetzij op het ogenblik van zijn overlijden, of
- voor onroerende goederen, van de plaats waar ze gelegen zijn.
Deze Conventie werd echter slechts door Nederland ondertekend, gelet op de vele open deuren die leiden tot nauwelijks oplosbare situaties. En niet iedereen wil naar een Rechtbank om een uitspraak te verkrijgen op de vraag met welk recht uiteindelijk de nalater zijn nauwste band had, om te bepalen welk recht op de afwikkeling van toepassing zal zijn.
Zodat bij grensoverschrijdende situaties - het altijd verstandig is om in het testament een uitdrukkelijke keuzet e maken over het - op de nalatenschap - toepasselijke recht.
Dat betekent dat mensen van nederlandse nationaliteit officiëel resident in Spanje, kunnen kiezen
- op grond van het nederlandse IPR - voor de toepasselijkheid van ófwel Nederlands erfrecht danwel Spaans erfrecht op de nalatenschap. Dwz: een keuze maken met betrekking tot de vaststelling van wie erft en voor welke delen, zowel in Spanje als in Nederland.
Dus; vooralsnog, als een nederlander in Spanje z`n testament opmaakt - omdat hij dáár Resident is; al z'n bezittingen heeft; zijn familieleven en werk heeft, met slechts een fiets en een bankrekening met bv. €150,00 euro in Nederland - kiest voor de toepasselijkheid van nederlands erfrecht dan is het nederlandse recht dat bepaalt wie en welke delen erft.
En indien dezelfde nederlander in z'n testament bepaalt dat spaans erfrecht van toepassing is, dan wordt deze vraag, - wie en voor welke delen erft - beantwoordt naar spaans erfrecht.
Maar dat is de eerste stap ! Want daarna komt de feitenlijke afwikkeling van de nalatenschap ingevolge weliswaar volgens dat aangegeven erfrrecht, maar op doormiddel van actes, documenten en procedures die per land verschillen.
De opmaak van de Verklaring van Erfrecht/Declaración de Herederos is de notariële acte waarin de erfgenamen en hun respectievelijke delen worden benoemd - en zij hun recht om de nalatenschap te aanvaarden; benificiair te aanvaarden of te verwerpen uiten, alsmede om hun eventuele onterving te accepteren danwel aan te vechten. alsmede hun recht om de benoeming van eventuele executeurs testamentairs/boedelafwikkelaars te accepteren of te verwerpen.
Opnieuw praten we over dus de notariële acte (dwz. het instrument/de huls) En om te komen tot de opmaak van dit instrument dienen allerlei documenten te worden aangeleverd.
In Nederland voorziet de notaris daar meestal zelf in, maar in Spanje dienen deze documenten te worden aangeleverd door de nabestaanden die, - indien het nederlandse documenten betreft dezen dienen te voorzien van een van Apostilhe en beëdigde vertaling, danwel een publiek document opgemaakt in meerdere EU talen waaronder spaans.
De Apostilhe wordt afgegeven door de Arrondissement Rechtbank van de vestigingsplaats van de notaris in Nederland die het testament opmaakte; de beëdigd vertaler voorziet in de afgifte van een stempel van de beroepsvereniging.
Zodra een en ander is aangeleverd en goed bevonden, gaat de notaris over tot de opmaak van de Verklaring van Erfrecht. Indien een en ander niet wordt betwist - en pas na de afdracht van successierechten /belasting over de erfrdelen - kan de notaris overgaan tot acte van Scheiding en Toedeling.
LET WEL op de percentages van de successierechten vindt BRONHEFFING plaats.
Dwz. voor boedelbestandelen in Nederland, wordt er gerekend met nederlandse belasting percentages en voor boedelbestandelen in Spanje, wordt er gerekend met spaanse belastingpercentages.
In Nederland voorziet de notaris in de Scheiding en Toedeling door - simultaan met te passeren (voorlezen) van deze acte) - het onroerend goed kadaster te openen en aan te houden om te komen tot gelijktijdige inschrijving van de overdracht van het onroerend goed en in de inschrijving van overige register goederen.
In Spanje vindt de eigendomsoverdracht plaats op het moment van het passeren van de betreffende acte, maar de inschrijving ervan in de publieke kadasters vindt niet gelijktijdig plaats. Veel notarissen bieden aan om te voorzien in deze opvolgende registratie, die meestal pas een paar dagen of soms zelfs weken daarna, in de betreffende kadasters wordt ingeschreven.
In Spanje hebt u voor een Verklaring van Erfrecht de volgende documenten nodig.
- Overlijdingsacte - Certificado (literal) de defunción
Hieruit blijkt wie, waar en wanneer iemand is overleden en kan 15 dagen later bij het
Registro civil van die plaats worden opgevraagd.
- Uittreksel uit het Centraal Testamenten Register - Certificado General de últimas voluntades
In Madrid Plaza Jacinto Benavente 3, 28012, kan dit document, waaruit blijkt óf en hoeveel testamenten er zijn opgemaakt en/of herroepen, worden opgevraagd.
Echter de desbetreffende actes dienen bij de respectievelijke notarissen te worden aangevraagd.
- Copie van de uitvaart verzekering, indien die er is - Certificado de cobertura de fallecimiento.
Daarna - Indien er een testament werd opgemaakt - . gaat men met genoemde documenten naar een notaris van diens' vrije keuze, dat wil zeggen een notaris in héél Spanje voor de opmaak van de tweede stap: namelijk de acte van Scheiding en Toedeling - Acta notarial de Adjudicación por titulo sucesorio.
- Indien er geen testament werd opgemaakt - dus bij intestate vererving / ab intestato - dient men zich te wenden tot de notaris van woonplaats van de erflater ten tijde van diens' overlijden, onder aanreiking van de inschrijving in het bevolkings register of gemeentehuis, en het NIE - spaans fiscaal en persoons identificatie nummer, familieboekje, huwelijksbewijs, alsmede 2 getuigen, die geen familie zijn en geen belang hebben bij de nalatenschap.
In het spaans: de certificado de defunción, certificado de últimas voluntades, certificado de
empadronamiento, NIE, libro de familia del causante, certificado de matrimonio en testigos no
parientes ni interesados en la herencia.
Met boven genoemde documenten wordt de Verklaring van Erfrecht/Declaración de Herederos opgemaakt en binnen 20 dagen afgegeven, waarna men opnieuw - bij iedere spaanse notaris in spanje terrecht kan voor deScheiding en Toedeling/Adjudicación por título sucesorio van de boedelbestanddelen nadat eerst de succesie rechten/impuesto sucesorio zijn afgedragen in derespectievelijke landen.
De betaling van deze belasting in het ene land sluit de betaling van deze belasting in het andere land uit. Of indien er dubbel werd betaald, kan worden teruggevorderd.
Vreemd genoeg gaat elk van de rechtstelsels ervan uit dat men - voor belasting technische aansprakelijkheid
- langer 183 dagen aaneengesloten in dat betreffende land heeft verbleven.
E.e.a. druist een beetje in tegen de officiële toekenning van de Residentie vergunning die - zoals velen weten - helemaal niet makkelijk wordt toegekend aan nederlanders in Spanje. Maar goed, daarvoor zullen de Europese Fiscale Unie moeten afwachten.
Inmiddels is er de VERORDENING (EU) Nr. 650/2012 VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD, van 4 juli 2012 betreffende de bevoegdheid, het toepasselijke recht, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen en de aanvaarding en de tenuitvoerlegging van authentieke akten op het gebied van erfopvolging, alsmede betreffende de instelling van een Europese erfrechtverklaring. Een en ander zou in 2015 in de Lid-Staten worden geimplementeerd.
© Mevr. mr. drª Marian Aletta Does - 09.07.2014
abogada española - advogada portuguesa - nederlands jurist
Relevante Sites:
Nederland
EU - recht:
Nalatenschappen in Spanje
Spaanse successierechten
Nalatenschappen in Nederland
Nederlandse successie rechten
No comments:
Post a Comment